M neb sômyâ, rapa la pagba, Wogdg Wênd Tiugung Buud kamba!
Bà tônd Soaala a Zezi Kirista bark la b laafi sig yâmba !
M na n deng n pùùsa yâmb fâa barka, y sên tik taab n maan bûmb ning fâa Yagm Dîmpoaka wênd-dooga bark ningrâ yînga feviriye kiuug daar a wè yùùmd 2013 soaba n paas Yagm pùùsg so-toakâ y sên maan vêkêm-beooga yînga. Yâmb sên kêes-y meng Tiugung tùùma yiibâ pùgê ne sû-noogo la pùùsg sûurâ, sông d lame tà d bâng vêenega d têeb tùùma, la kô-m-meng yôodo sên paasd tônd sûur daab pânga tà d tôe n kêng taoore n dug n ta ko-sùka (Lk 5, 4) ne têebo, saagre la nonglem kaset kûuni. Koèèga mam sên kôt-y wâ m datame tà y ràk têeb yùùmdâ yam n vàànd Tiugung wakat kâsêngâ, dat n yeelame, tà ned fâa modg n loe a meng ne Wênd n paase n tôog n nonga a taaba la a sông a taaba tà yààg pînda.
M koèègâ tara gom-zut a tâabo :
1. D maan Noloeerâ ne têeba yùùmda yam
2. D kô d têeb kaset ne d tûuma
3. Tùùm ninsi d sên na n maane
1. D maan Noloeerâ ne têeba yùùmda yam
Tompeglem Arba daar tèka, tônd kêe d kiris-nedemda vààm wakat kâseng pùgê : Noloeer wênde ! Yaa Wênnaam kûuna pukr wakato tà d n pelg d pùga n tû Kirista. Dasem pis-naasâ pùgê yaa ne sàbg-m-menga, pùùsgo la sông taaba n na n kàt tà d tôog n pêneg d meng ne Kirista la d maneg n kê bâmb n paase. Yaa somblem baood wakato, sên tûud ne pelg-m-pùga la teel taaba n bas zùg-wênga n dàk zùg-sôngo.
Wala Pap Benoa sên wilg Têeb-Rignoor Sebra pùgê, Têeb yùùmdâ « ratame tà d pelg d pùga wakat fâa n bas wênga la d wênemd d neng n tees Soaalâ, tà bâmb bal la dûni Fâagda » (Têeb –Dignoore, 6, 2). Bà d deeg Noloeer kânga wala dabaar Wênd sên kôt tôndo n na n sông-do tà d tôog n dok d têeb yùùmdâ zuloèèga wala d Ba Sôngo, Pap Benoa 16 soab sên tùùlge. Wala d Ba sông sên wilgi, sûur tekr hakik yaa sûur pùgê tùùmde, sên wat ne vààma tekr zânga ne yamleoogo la raab sôngo, sên na n yàlê tà d tôog n pak d sûur n kô a Vùùsem Sôngo. Noloeerâ yaa sûuri, yam la vààm manegre yelle sên sogd tônd vààma ne Wênde. Yaa bark wakat kânga pùgê la ned-kam fâa na n bâng a nonglem ne Kirista sên beê. Wala Pap Benoa 16 soab sên wilg « Wênd yaa Nonglem » sebra pùgê : « Ned sâ n wa sak n dat lebg kiris-neda, ka ne a meng tagsg ye, yaa t’a reng n paam n sega Ned ninga sên wilgda ninsaala a vààma vôore, la a tukd so-paalle n kôt-a » (Wênd yaa Nonglem sebre, 1).
Noloeer yaa somblem baoob wakato. La woto tûuda ne modg-m –meng tùùma : Mees kênd n pa vaandê, Pik sore, Rekoleksiyô, Pùùsg-sotoaka, vêenem baoob zâmsgo, sapilè maaneg daar fâa, pùùsgo zak pùgê… Paroaas râmb wùsg pùgê, b me pùùsg-roto Ekaristi waoogre la sugr sakerma yînga; woto fâa yaa soèy d sên na n dàk n paas d somblem, bûmb zânga ne sugr sakerma reegre. Woto fâa yaa sên na n sông tà d Noloeerâ wom biisi Pak kibsa seglg yînga.
2. D kô d têeb kaset ne d tûuma
Noloeerâ sâ n datame tà d le maneg n ges d sên sog d vààma ne Wênd toto, a ratame yèsa tà ned-kam fâa ning pânga n maneg a zîndentaare la a nonglem ne a to. Sàd me, noloeer zândaad a tâabâ sên yaa sàbg-m-menga, pùùsgo la pùààbâ (ninbâandâmb yosgo) ka tar b toorê yôod b sâ n ka sog taab ye. Tompeglem Arb daare a Matiye sông Koe-nooga pùgê (Mt 6, 1-18), a Zezi wilgame tà sàbg-m-menga yôodo, yaa sông n paas nonglem ne taaba (pùààbo) la a sông tà d sog d vààma ne d Ba a Wênde (pùùsgo).
Noloeer vààm têeba yùùmda pùgê, Wala Pap Benoa 16 soab sên wilgi « yaa wakat kâsenga sên dat tà d bùgs d yamê la d sûurê bûmb ning sên be têebo la nonglem tùùma sùka » (Pap Noloeer koèèga, 2013). Noloeerâ d sên maanda sâ n tôe n sông tà d bâng tà bûmb n paoog-do la kom n tar tôndo, woto d na bâng tà ka vààma ne Wênd bala kom n tar tôndo, tà d baood n na n gom ne-ba la d kelg-b ye, kom a to n paase, yaa pùààbo la to sôngre kom. Dê n so, tà sàbg-m-menga, pùùsgo la ninbâan-dâmb yolsgo sâ n wat ne meng somblem paoosgo, b tog n kàtame tà d yâk d nug bûmbu n sông d taaba. Woto datame tà d yâk d laogo bà d ligd n sông Tiugung têeb yalgr tùùma la naong râmba. Woto le tûuda ne meng sàbgre, meng yîmbu, la meng sû-noog baoob basgo, sên na n yàlê n tôog n tags f to yelle.
Afirk Tiugung ka le paamd nasar têng Tiugung sôngre wala pipi Mopèèr dâmb wakat ye. Dê saame. Dunna zugâ, lebga bao-n-sek-m-meng wakato sên na n yàlê n tôog n zâ d pèrèter dâmba, d Seminnèèr kamba, d bâad-dâmba, pùgkôap la kààb-bi, yi-kâad-b sên welg b taaba, la neb sên yi b têmsê n zoe n wa soond tônd têngâ… « Wala Pap Zâ-Poll 2 sên yeele, sàd lebga yâgbo ne Tiugung sên be Afirk t’a mao n bâo tao tao n dok a yînga zuloeese la sek a menga » (Afirk Tiugungu, 104).
3. Tùùm ninsi d sên na n maane
Wala a Zak sông sên yeele, têeb sên pa tûud ne tùùm sôma, yaa têeb kàànga (Zak 2, 17).
Woto yînga, d tôe n wilga d têeba vêenega ne yêesem d taab nonglem pùgê, d Tiugung-Ro-bôonsê wâ ; la rê tûuda ne kûm-taaba la komes-râmb sôngre, la sek-m-meng tùùm siglgu ned-kam sên tôe n sông maane bà a lagm a taab n maane Wênd Tiugung Buuda pùgê. Dê n so tà d zemes ne tônd paroaas râmba Kààre dâmba n yâk mars kiuug dasem a tâab soabâ yùùmd 2013, n na maan sek-m-meng baoob daare. Dimaas kâng ligda lobr zânga, n paas pik soeyâ fâa ligd lobr sên maand paroaas râmbê wâ pùàsùka, tog n tà kàsa d Wênd Tiugung Buuda ligd zâab zîigê (Ekonoma Zeneralle) sên na n yàlê tà d tôog n sàng tùùm bèd a yiibu d sên yâke d yùùmda (2012-2013) tùùma siglg wakao :
- Nazarèt Zaka sên be Lilbùùre sên na n yàlê n sông yi-kâadbâ, ne kâadem seglgo, rekolèksiô la retrèt râmba…
Tùùmda sigla vûgs piig la a nu d sên tôe n maan toor-toore. Nananda yaa sàngra tùùmde : zîiga sèba, sor sên na n paam n tôog n siglg tùùm bèdâ sên na n yàlê tà zaka sè tao-tao. Rênda ligd yaa miliyô pisnaase.
-A Zâ-Maari Viyaaney Zaka, pèrètr nins sên kùùl-ba, sên yè-ba la sên bêed-ba yînga. Zak kânga na n zînda Sèktèèr 22 (Tampuy), Pap Poll 6 logtor-yir sèègê.
Tùùmd kânga sigla vûgs piiga d sên n tôe n maan toor-toore. Nananda yaa sàngra tùùmde : zîiga sèba, sor sên na n paam n tôog n siglg tùùm bèdâ sên na n yàlê tà zaka sè tao-tao. Rênda ligdâ yaa miliyô pisnaase.
Sên na n yàlê tà ned-kam tôog n kàs-a nug bûmbu, d na n maana sèb-kordo (Ânvelop), tà ka ne Pakâ bà sèb-kordâ fâa tôog n ta Kààre dâmba nusê bà Ekonom Zenerall nugê Mosèyêer zakê.
Yaa ne bas-m-yam la saagre la m kot y fâa, rapa la pagba, tà y yik n mao tà tùùma a yiibu tôog n pidsi.
Noloeer kânga pùgê bà yel-bûnd kânga lebg d zab-yùùre : « Ka sên tara n kôt ye, yaa sên nonga n kôte », bala ne d pa kênd a-noos-waoog-yir ye, a kênda a-na-kô-m-noaag-yiri.
Dê la Pap Benoa 16 wilg vêenega : « Kiris-ned yaa ned sên kêes a meng Kirista nonglem pùgê, tà nonglem kânga kàt t’a pak a sûur zânga n nong a to wala a menga » (Pap Noloeer Koèèga 2013, vâoneng 3).
Baasgo
Wogdg Tiugung-Roog kamba, rapa la pagba, d yùùmda tùààsg zab-yùùrâ datame tà d maan d sên tôe fâa n tuubi la d tek d sûuri : « D tû Kirista, Wênd Gomdâ, n moon d têebo, n vàànd d têebo, la d pùùs ne têebo ».
M tùllame tà wakat sônga pùgê, bà ned-kam fâa tôog n pêneg Kirista n lemb b sûura nonglem n paam pânga n kêng taoore, n dug n ta ko-sùka ne Têeb koe-nooga moonego !
Bà a Maryam, Yagm Dîmpoakâ sông-do d noloeerâ tùùm pùgê, la b tak Pak Laafi kûuna n sik dûni wâ zugu.
Wênd na yâag-do Pak kibsâ sor zugu !
+Filip WEDRAOGO
Wogdg Tiugung-Ro-Kâsengâ-Ba